Skurcz

Kurczliwość to zjawisko fizyczne polegające na zmianie wymiarów materiału w wyniku działania czynników zewnętrznych, takich jak przykładowo wysoka temperatura lub wilgotność. Zjawisko takie powoduje obkurczanie się materiału, co może powodować naprężenia i odkształcenia. Wiele często używanych materiałów narażonych jest na skurcz, jak np. tworzywa sztuczne, metale, drewno i tekstylia.

Wielkość i kierunek skurczu zależy od wielu różnych czynników, jak np. rodzaj materiału, temperatura, wilgotność i czas trwania ekspozycji. Skurcz może być zarówno zjawiskiem pożądanym, jak i niepożądanym, w zależności od zastosowania i wymagań specyficznych. Przykładowo skurcz w przetwórstwie tworzyw sztucznych może przyczynić się do uzyskania bardziej precyzyjnej formy elementów, a w przemyśle tekstylnym wręcz odwrotnie, czyli do utraty formy i rozmiaru przez odzież.

Skurcz może również spowodować problemy, jeśli doprowadzi do odkształcenia lub pęknięcia materiału, w szczególności, jeśli materiał odgrywa istotną rolę strukturalną i wymaga wysokiej precyzji. W tym celu stosować można różne techniki, przykładowo dobierać odpowiednie materiały o niewielkiej kurczliwości, stosować specjalne narzędzia i urządzania lub stosować obróbkę termiczną umożliwiającą stabilizację materiału.

Podsumowując powiedzieć można, że kurczliwość stanowi istotny czynnik w wielu zastosowaniach technicznych, w których uwzględnić należy dobór materiału, konstrukcję i produkcję.